27/06/2022
Przygotowując dla Państwa różne opisy badań oraz dowody naukowe na działania kannabinoidów, w tym dotyczące choroby Alzheimera (AD, z ang. Alzheimer’s Disease) (link), miałem przyjemność zapoznać się z bardzo ciekawym opracowaniem, którego autorem była między innymi Polka. Sam artykuł ukazał się oczywiście w międzynarodowym czasopiśmie anglojęzycznym ale dotyczy badań w Polsce. Jego autorami była dwójka naukowców: wspomniana wcześniej Polka z Uniwersytetu w Szczecinie oraz pracownik Uniwersytety Florydy [1].
Cel: Autorzy za cel postawili sobie chęć poznania kluczowych czynników, dla osób pełniących opiekę nad chorymi z chorobą Alzheimera (AD), które skłaniają się do włączenia i stosowania produktów opartych na CBD (głównie odnoszono się do podstawowych postaci – olejków CBD, z zatem CBD rozpuszczonego w oleju MCT bądź oleju konopnym). Badano również na ile takie decyzje były konsultowane i omawiane z pracownikiem służby zdrowia.
Metoda: Badanie przeprowadzono w czerwcu 2020, prowadzącprzekrojowe badania internetowe. Informacje o rekrutacji do ankiety zostały zamieszczone na dwóch internetowych grupach wsparcia dla opiekunów i w mediach społecznościowych ukazujących treści dedykowane opiekunom i chorobie. Sam udział w badaniu był całkowiciedobrowolny i anonimowy.
Za kryterium kwalifikacji uznano: 1) osoby dorosłe w wieku min. 18 lat lub starsze; 2) osoby będące głównym opiekunem podopiecznego, który miał lekarza i zdiagnozowano u niego AD (przez neurologa lub psychiatrę) od co najmniej roku; 3) podawali podopiecznym produktu zawierające CBD.
Udział w ankiecie był bezpłatny i nie przewidywał żadnej dóbr/upominków czy podobnych dla opiekunów. Średni czas wypełnienia ankiety wynosił ok. 10 min. W ankiecie wzięło udział 73 opiekunów (n = 73), gdzie w pytaniach (przytoczonych poniżej) weryfikowano wiedzę i zastosowanie CBD. Oto kilka z przytoczonych pytań z ankiety:
1) Odkąd stosujesz olej CBD i jaki masz do niego stosunek:
bardziejpozytywny,
taki sam,
bardziej negatywny
2) Czy rozmawiałeś/-aś ze swoim lekarzem o stosowaniu oleju CBD?
tak,
nie
3) Skąd czerpiesz informacje, wiadomość o oleju CBD? (respondenci zostali poproszeni o wybranie z listy:
przyjaciele,
członkowie rodziny,
wsparcie online grupy.
4) Jak myślisz, jak prawdopodobne będzie w przyszłości stosowanie olejuCBD? Czy będzie używany w leczeniu lub leczeniu objawów AD?
bardzo mało prawdopodobne,
mało prawdopodobne,
niezdecydowane,
prawdopodobne,
bardzo prawdopodobne.
5) Jaki jest twoja opinia o aktualnym stanie prawnym oleju CBD w Polsce? (otwarty pytanie).
W kilku stwierdzeniach użyto pięciostopniowej skali Likerta, która wahała się od „zdecydowanie się zgadzam” do „zdecydowanie się nie zgadzam”:
6) Czy olej CBD jest pomocny w leczeniu objawy AD?;
7) Czy pracownicy służby zdrowia powinni oferować produkty CBD dla pacjentów z AD, aby pomóc w radzeniu sobie z ich trudnymi zachowaniami?;
8) Czy stosowanie oleju CBD staje się coraz bardziej akceptowalny społecznie?
9) Czy olej CBD poprawił jakość życia podopiecznego?
Wyniki: Badania wskazały, że najczęstszym źródłem wiedzy o produktach CBD była internetowa grupa wsparcia dla opiekunów. Zdecydowana większość opiekunów uznała, że CBD pozwala pozytywnie i skutecznie wpływać na objawy behawioralne chorych z AD i wskazywała, że pracownicy służby zdrowia powinni oferować i włączać produkty CBD fo programów leczenia.
Jednak tylko 63% (n = 46) zgłosiłokonsultacje z lekarzem na temat stosowania produktów CBD. Niektórzy opiekunowie odnieśli wrażenie, że stosowanie produktów CBD było w Polsce nielegalne, a podopieczny może popaść w uzależnienie…
Wnioski: Wyniki z badań podkreślają pozytywne i negatywne postrzeganie wśród opiekunów osób z AD. Badanie przyniosło jednak poprawę w komunikacji między opiekunami i pracowników służby zdrowia w celu zastosowanie oleju CBD w leczeniu osób z AD.
Dyskusja/Opis szczegółowy w ramach artykułu:
Większość opiekunów miła średnio 51,18 lat.
Wśród nich zdecydowaną większość stanowiły kobiety (95,9%).
Poziom wykształcenia był stosunkowo wysoki: większość opiekunów (76%) uzyskała wykształcenie wyższe. Wszyscy uczestnicy byli Polakami.
Najczęstszym powodem, dla których opiekunowie polecali stosowanie oleju CBD było spowolnienie utraty pamięci i trudności z radzeniem sobie z niektórymi objawami AD, takimi jak: pobudzenie, niepokój i bezsenność. Większość opiekunów zgłosiła pozytywne efekty działania olejków CBD i powiedziała, że CBD poprawiło jakość życia ich podopiecznych (84 %), chociaż pięciu opiekunów zgłosiło, że CBD okazał się nieskuteczne w radzeniu sobie z objawami AD. Jeśli chodzi o skutki uboczne, żadne opiekunów zgłosiło jakiekolwiek niepożądane skutki stosowania oleju CBD.
Poproszeni o podanie źródła swojej wiedzy o oleju CBD, najczęstszą odpowiedzią była internetowa grupa wsparcia dla opiekunów (62%).
Niestety tylko 7 (10%) z 73 respondentów miała okazję uzyskać jakąkolwiek wiedzę na temat olejków CBD przez pracownika służby zdrowia (np. lekarza lub farmaceutę).
Pozostali opiekunowie uzyskiwali wiedzę o CBD na blogach lub zdobywali informacje od swoich przyjaciół lub członków rodziny.
W przypadku badania postaw i przekonania opiekunów dotyczące olejków CBD, wykazały, że olej CBD był pomocny w leczeniu objawów choroby.
Większość również wykazało, że CBD powinno znaleźć zastosowanie w leczeniu objawów i fakt, że stosowanie CBD staje się coraz bardziej akceptowalne. Większość ankietowanych opiekunów zgodziła się, że: stosowanie oleju CBD staje się coraz bardziej akceptowalne społecznie. Co ciekawe, w komentarzach najczęściej omawianym tematem był brak zrozumienia lub osądzanie/postrzeganie negatywne, jeśli rozpoczęli rozmowę na temat stosowania olejków CBD w rozmowach z lekarzami.
W analizie ocenie aktualnego stanu prawnego oleju CBD w Polsce cześć opiekunów wskazało na potrzebę zwiększenia świadomości ogólnej populacji na temat produktów CBD, ponieważ ludzie często mylą je z medyczną marihuaną.
To pierwsze badanie w Polsce, które bada postawy opiekunów w kierunku stosowania oleju CBD w radzeniu sobie z objawami AD. Badania wykazały, że opiekunowie, którzy zaczęli stosować produkty CBD zauważyli pozytywne zmiany w zachowaniu swoich podopiecznych i zmienili swoje nastawienie do tej grupy produktów, na bardziej przychylne niż przed jego użyciem.
Większość opiekunów uważała, że pracownicy służby zdrowia powinnisugerować produkty z CBD jako część opcji leczenia. Jednak niektórzy zopiekunów zgłaszali, że mieli nieprzyjemne doświadczenie i czują się niezrozumiani przez swoich lekarzy w tej sferze.
Możliwe, że pracownicy służby zdrowia, którzy nie mają jakiekolwiek doświadczenia z produktami CBD reagowali zdecydowani inaczej niż ci, którzy mieli doświadczenie i wiedzę w tym temacie. Niestety nie udało się potwierdzić, czy są jakiekolwiek badania wśród lekarzy z wcześniejszym doświadczeniem w przepisywania leków marihuany medycznej i ich przekonań na temat stosowania takich związków wobec lekarzy bez takiego doświadczenia. Jest wielce prawdopodobne, że lekarze, którzy mieli doświadczenie z CBD różniliby się swoim nastawieniem w porównaniu z tymi, którzy nie znają CBD.
Biorąc pod uwagę powyższy fakt może nie dziwić, że aż ponad jedna trzecia (37%) opiekunów przyznała się, że podawali CBD swoim podopiecznych bez wiedzy lekarza.
Niestety opiekunowie, którzy są zainteresowani stosowaniem produktów CBD, często rezygnowali, bądź zniechęcali się na starcie do omówienia tych tematów z swoim lekarzem, lekarzem prowadzącym pacjenta z AD. Po cześci wynika to z faktu, że duża cześć pracowników służby zdrowia często nie akceptują produktów będących pochodnymi konopi i samego CBD jako wspomaganie terapii i nie wierzy bądź nie rozumienie zastosowania CBD.
Edukacja opiekunów na temat dawkowania i potencjalnej interakcji z innymi lekami są bardzo ważne.
Według ogólnopolskiego badania tylko jedna trzecia polskich pacjentów stosuje się do zaleceń lekarza.
Polacy również stosują leki bez recepty (OTC) lub leki ziołowe. Leki OTC przyjmowane w połączeniu z innymi związkami mogą prowadzić do nieoczekiwanych, niebezpiecznych interakcji. Biorąc pod uwagę: że olej CBD jest suplementem i że pacjent bądź jego opiekun może chcieć zastosować olej CBD, ważne jest, aby omówić z pracownikami służby zdrowia ten temat.
Prawie wszystkie osoby z AD w Polsce są otaczane opieką któregoś członka z rodziny. Badanie uwypukliło również błędne wyobrażenia opiekunów, gdzie niektórzy opiekunowie uważali, że CDB był nielegalny w Polsce i że u ich podopiecznych mogą rozwinąć się objawy uzależnienia i odstawienia, jeśli przestaliby go używać.
W związku z powyższym niezbędne są programy zwiększające świadomości osób w zakresiewykazania różnic między medyczną marihuaną a CBD.
W konkluzji artykuły wskazano na bardzo ważne by wdrażać strategie ułatwiające komunikację między pacjentami a pracownikami służby zdrowia w celu pomocy opiekunom chorych a także by zwiększyć ich poziom zrozumienia między CBD i marihuaną medyczną.
Omówienie stosowania produktów z CBD z pracownikami służby zdrowia to również bardzo ważny element bowiem są one sprzedawane jako suplement diety, a zatem podlegają innym przepisom niż leki na receptę. Wiele opiekunówi klientów nie było świadomych różnicy i skutków w działaniu jaką może przynieść stosowanie produktów o nieznanej jakości. Dlatego współpraca i świadomość w tej materii bardzo pomogłaby w rozwiązaniu wszystkich wyżej wymienionych problemów opiekunów do podjęcia bardziej świadomej decyzji i ustaleniu właściwej drogi dla leczenia ich podopiecznych i chorch z AD.
Żadne badania nie są bez ograniczeń i naukowcy przyznają, że wyniki tego badania mają ograniczoną możliwość uogólniania, ponieważ wielkość próbki była stosunkowo niewielka.
Należałoby zatem podjąć przyszłe wysiłki w celu powtórzenia tego badania z większa i bardziej zróżnicowana grupa opiekunów w wielu kulturach. To jest ważne jest również przeprowadzenie badania podłużnego, ponieważ opinie opiekunów mogą z czasem ulec zmianie. Wydaje się również, że połączenie ilościowego i jakościowego podejścia pozwoliłoby naukowcom uzyskać więcej informacji na temat doświadczenie w stosowaniu olejków z CBD w zarządzaniu chorych z AD. Otwarte pytania pozwoliłyby uczestnikom odpowiedzieć na pozycje badawcze za pomocą własnych słów, zamiast wybierać z jednego z wstępnie sformułowanych odpowiedzi, które mogą również przynieść wyjątkowe i nieoczekiwane spostrzeżenia mogą doprowadzić do nowych odkryć.
Biorąc pod uwagę wszechobecną obecność CBD w produktach i same korzyści płynące z zastosowania CBD w wielu różnych schorzeniach konieczne jest, aby systemy opieki zdrowotnej i świadomość na temat związków z konopii wśród lekarzy, pracowników służby zdrowia i opiekunów zmienił się w tej kwestii. Coraz więcej badań wskazuje na zastosowanie CBD w leczeniu padaczki, stwardnienia rozsianego i przy zaburzeniach lękowych więc wiedza ta znalazłyby znacznie większe zastosowanie. Biorąc pod uwagę te informacje, wszyscy zaangażowani wzapewnienie opieki osobom starszym i nie tylko winni być na bieżącymi informowani i dokształcani o stosowaniu związków CBD.
Spostrzeżenia własne od autora: Artykuł jednoznacznie wskazuje w mojej ocenie jak wiele jeszcze pozostało do zrobienia w temacie stosowania produktów z CBD w Polsce i na świecie. Niestety wyniki tych badań podkreślają, że to w większości na Was moi drodzy spoczywa obowiązek dokształcania się i poszukiwania wiedzy i informacji w tym zakresie.
Przykry jest również fakt, że tak mało wsparcia można uzyskać bądź nawet można spotkać się z dużym niezrozumieniem ze środowiska lekarskiego. Mogę tylko przypuszczać, że wrogie nastawienie jest powszechną reakcją na coś obcego nieznanego dla wielu spośród Nas. Liczę jednak, że to zmieni się już niebawe.
Na słowa uznania zasługują wszystkie kobiety, które stanowiły większość spośród respondentów w badaniu. Może to właśnie kobiety są tą odważniejszą grupą, która nie boi się i jest bardziej otwarta na poszukiwanie i szukanie lepszych, bezpieczniejszych terapii dla swoich podopiecznych i bliskich.
Może jednak to kobiety zdecydowały podzielić się wiedzą, wyrazić opinię a może po prostu tylko One zdecydowały się wziąć udział w ankiecie. Tego nie wiem i się nie dowiem, ale dziękuję bo dzięki takim publikacją mogę dowiedzieć się z czym się mierzycie, mogę też poznać Wasze opininie i potrzeby. Dlatego też zachęcałbym Was do komentarzy i sugestii na Naszych blogach w temacie: jakie rzeczy poruszać, o czym pisać, jakie tematy będą dla Was pomocne i interesujące. Dialog to najlepsza forma komunikacji.
Brak świadomości i niska jakość samych produktów z CBD to bardzo ważny problem.
Jako producenci z przykrością obserwujemy obecność na rynku produktów opartych na samych olejkach konopnych, które nie zawierają CBD i stanowią jedynie zwykły olej roślinny ale zamiast rzepakowego, słonecznikowego, lnianego ktoś użył konopnego. To smutne bo takie produkty wciąż są drogie ale nie przyniosą Wam pożądanych efektów i mogą zniechęcić do stosowania produktów z CBD.
Wiele nie jest nawet zarejestrowana jako suplementy diety – warto na to zwrócić uwagę. W temacie samych suplementów z CBD wiele dyskusji jest na temat dawki i stężenia. To jednak jeśli będziecie chcieli mogę poruszyć szerzej w oddzielnym materiale ale de facto sprowadza się to do prostego przeliczenia: wybierasz 3 opakowania po 1000 mg CBD, czy jedno większe zawierające 3000 mg tego związku. Tyle jeśli chodzi o powszechne olejki CBD (na bazie olejków MCT czy olejków konopnych), których dotyczył powyższy artykuł.
Tutaj chciałbym podkreślić, że produkty Healthcann są zupełnie inne bowiem zgodnie z powszechną wiedzą olej i CBD nie rozpuszcza się w wodzie. Technologia AdvanDrop® stanowi rozpuszczalne w wodzie krople, które zawierają CBD. To inny rodzaj produktów, który został zgłoszony do ochrony patentowej międzynarodowej a skuteczność i szybkość działania potwierdzona w międzynarodowych badaniach biologicznych.
Wydajność tych produktów nie może się równać z klasycznymi olejkami z CBD o których mowa w przytoczonym artykule. Dlaczego?? Bowiem w Naszych produktach zastosowaliśmy zaawansowaną technologię AdvanDrop®, gdzie postawiliśmy na skuteczność rozumianą jako przyswajalność, w języku angielskim częściej opisywaną jako biodostępność. Obrazowo zamiast żarówki 300 watowej, bądź trzech o mocy 100 W każda zachęcamy Cię do użycia energooszczędnej/zaawansowanej której moc 100 W da światło trzykrotnie mocniejsze.
Kończąc wywód – raz jeszcze dziękuję za wzięcie udziału w ankiecie, która przyczyniła się do powstania tego artykułu.
Zachęcam Was również do zadawania Nam pytań, podsyłania tematów do dyskusji. Jesteśmy i chcemy służyć Wam pomocą, ale to Wy musicie Nam wskazać jak najbardziej Wam się przysłużymy.
Pozdrawiam serdecznie
[1] Leszko, M., Meenrajan, S.; Attitudes, Beliefs, and Changing Trends of Cannabidiol (CBD) Oil Use Among Caregivers of Individuals with Alzheimer’s Disease; Complementary Therapies in Medicine, January 2021, 57 (1):102660, DOI:10.1016/j.ctim.2021.102660.