Zastosowania kannabidiolu (CBD) i dronabinolu (THC) w chorobie Alzheimera.

Zastosowanie CBD w chorobie Alzheimera

Choroba Alzheimera stanowi około 50% przypadków demencji po 65 roku życia. To zatem najczęstsza przyczyna otępienia. Choroba jest bardzo podstępna. Rozwija się latami, a jej początek jest trudny do zdiagnozowania. Czy olejek z CBD pomaga na Alzheimera?

Co wiemy o chorobie Alzheimera

Inna nazwa schorzenia to przedstarczy zanik mózgu. Brzmi to strasznie, ale dosyć dobrze wskazuje na patofizjologię. Choroba Alzheimera należy bowiem do tzw. chorób neurodegeneracyjnych. Zwyrodnieniu ulegają komórki odpowiedzialne za pamięć i orientację. Problemy pacjenta pogłębiają się wraz ze stopniem zaawansowania choroby.

Wyróżnia się trzy etapy otępienia: łagodne, umiarkowane i zaawansowane. Pacjent w ostatnim stadium nie jest w stanie wykonywać zwykłych codziennych czynności. Nie potrafi sam zadbać o higienę, jeść, ubrać się, nie mówiąc o rozmowie z innymi ludźmi. 

Nie wiadomo co inicjuje proces neurodegeneracji w mózgu. Wiadomo natomiast, że w przebiegu choroby obserwuje się gromadzenie białek w komórkach mózgowych i wokół nich. Jedno z tych białek to amyloid, którego złogi tworzą blaszki wokół komórek mózgowych. Drugie białko nazywa się tau, którego złogi tworzą sploty. Zanim wystąpią pierwsze symptomy proces chorobowy toczy się w mózgu już od 10-20 lat.

Leczenie choroby Alzheimera

Na początku należy podkreślić, że póki co żadne środki farmakologiczne nie są w stanie odwrócić procesu neurodegeneracji i „postawić pacjenta na nogi”. Ich rolą jest spowolnienie przyspieszonego zanikania neuronów. Terapia polega na stosowaniu leków cholinergicznych i nootropowych, które przynoszą dobre efekty zwłaszcza w pierwszych stadiach otępienia. 

CBD a Alzheimer

Wpływ produktów z kannabidiolem na choroby neurodegeneracyjne jest wciąż badany w wielu ośrodkach na świecie. Póki co nie znajdziemy publikacji naukowych, które jednoznacznie wskazywałyby na to, że CBD zapobiega lub leczy Alzheimera. Istnieją jednak dowody, które potwierdzają skuteczność kannabidiolu w walce z behawioralnymi symptomami choroby. Produkty z CBD, a w szczególności rozpuszczalne w wodzie CBD lub pastylki do ssania z CBD łagodzą bowiem pobudzenie, agresję oraz stabilizują nastrój pacjenta. 

Białka, które odkładają się w różnych rejonach mózgu, odpowiadają za wywołanie stanu zapalnego. Kannabidiol posiada właściwości przeciwzapalne, stąd potencjalnie może zmniejszać skalę uszkodzeń komórek nerwowych mózgu. Ponadto właściwości antyoksydacyjne CBD pomagają chronić neurony przed wolnymi rodnikami i dbać o ich dobrą kondycję. 

Doświadczenie prowadzone na myszach z objawami Alzheimera wykazało, że olej CBD poprawił ich zdolności poznawcze i pamięć krótkotrwałą. Sekcja mózgu ujawniła mniejszą ilość białka amyloidu w tkance. Inne badania wskazują na neuroprotekcyjne właściwości CBD. Na pewno nie cofnie on powstałej neurodegeneracji, ale może spowolnić ten proces podobnie jak stosowane dziś leki. Mimo obiecujących wyników, że kannabinoidy mogą potencjalnie usuwać białka tau i amyloidu towarzyszące schorzeniu, nie wiemy na ile ma to przełożenie w odniesieniu do organizmu człowieka. Badacze zastanawiają się nad rolą CBD w tym procesie, ale zdecydowanie potrzeba więcej czasu. 

Leki stosowane dziś w terapii choroby Alzheimera wykazują szereg działań niepożądanych jak np. halucynacje, nudmości, wymioty, pobudzenie, zaburzenia łaknienia, bezsenność.  CBD jest bezpieczną alternatywą, nie uzależnia, nie powoduje efektów ubocznych, nawet gdy jest stosowany w dużych dawkach przez długi czas. 

Dronabinol (THC) w walce z zaburzeniami behawioralnymi związanymi z chorobą Alzheimera.

Badanie dotyczące stosowania dronabinolu u pacjentów z chorobą Alzheimera odmawiających jedzenia opublikowano w 1997 r. (Volicer, 1997). Początkowo badacze chcieli przeanalizować tylko działanie dronabinolu na apetyt. Pacjenci rzeczywiście znacząco przybrali na wadze w ciągu trzech tygodni leczenia dronabinolem w porównaniu z pacjentami, którzy przyjmowali placebo. Również nasilenie zaburzeń behawioralnych zmniejszyło się u pacjentów leczonych dronabinolem. Wyciągnięcie jednak bardziej wiarygodnych wniosków jest w tym przypadku niemożliwe. Badanie przeprowadzono jedynie na 15 pacjentach, co nie jest wystarczające  do postawienia jednoznacznych tez. Naukowcy są jednak przekonani, że dronabinol to „nowe bardzo obiecujące narzędzie lecznicze” w walce z zaburzeniami zachowania u pacjentów z chorobą Alzheimera.

W 2003 r. podobne badanie zostało przedstawione na Kongresie Amerykańskiego Towarzystwa Geriatrycznego. Wśród 9 pacjentów z chorobą Alzheimera leczenie dronabinolem znacznie zmniejszyło rozproszenie u 6 pacjentów i zwiększyło zdolności umysłowe u 3 pacjentów. Na początku badania dronabinol podawano w dawce dwa razy 2,5 mg na dzień. Następnie dawki zwiększono do maksymalnie dwóch razy 5 mg na dzień. Jednocześnie każdy pacjent kontynuował swoje początkowe leczenie.

Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Londynie wykazały, że kannabinoidy mogą chronić komórki nerwowe przed toksycznymi skutkami beta-amyloidów (N. Milton, 2002). W mózgach osób cierpiących na chorobę Alzheimera zaobserwowano nieprawidłowe złogi, zwane także złogami płytek krwi. Białkami zaangażowanymi w te złogi są białka beta-amyloidowe i białka tau. Przypuszcza się, że wysoki poziom beta-amyloidów w mózgu może doprowadzić do powstania płytek, które prawdopodobnie są odpowiedzialne za uszkodzenie mózgu. „Zakładam, że białko beta-amyloidowe przedostaje się do mózgu, gdzie ulega fosforylacji i gdzie ma działanie niszczące na komórki. Te toksyczne efekty są hamowane przez kannabinoidy” – powiedział Nathaniel Milton, dyrektor badania, w komunikacie prasowym.