12/04/2022
Terapeutyczne zastosowanie konopi.
Przewlekła bezsenność, która dotyka od 6 do 10% populacji, charakteryzuje się ciągłymi trudnościami z inicjacją lub utrzymaniem snu, występującymi co najmniej trzy razy w tygodniu, utrzymującymi się przez co najmniej 3 miesiące i związanymi z upośledzeniem funkcjonowania w ciągu dnia [1]. Chociaż przewlekła bezsenność jest często uważana za schorzenie związane przede wszystkim z zaburzeniami snu, to może również niekorzystnie wpływać na sfery zdrowia fizycznego i psychicznego, jakość życia i funkcjonowanie w ciągu dnia, co podkreśla znaczenie leczenia tego wielowymiarowego zaburzenia snu.
Niestety, leczenie bezsenności nie jest takie proste. Złożona patofizjologia tego zaburzenia uzasadnia rozważenie różnych niefarmakologicznych i farmakologicznych metod leczenia. Najnowsze wyniki badań nad patofizjologią bezsenności ułatwiły opracowanie nowych metod leczenia o większej skuteczności. Te postępy w leczeniu poszerzyły możliwości terapeutyczne i prawdopodobnie przyczynią się do poprawy wyników leczenia pacjentów z przewlekłą bezsennością. Należy jednak zauważyć, że w przypadku niektórych nowszych metod leczenia bezsenności (np. podwójnych antagonistów receptora oreksyny – DORA) mniej wiadomo na temat ich skuteczności u pacjentów z bezsennością i współwystępującymi zaburzeniami, ponieważ środki te są stosunkowo nowe, a badania tych, które stały się dostępne w handlu, nie zostały jeszcze przeprowadzone w celu oceny ich skuteczności u pacjentów z bezsennością i współwystępującymi zaburzeniami [1,2]. Potrzebne są dodatkowe badania w celu oceny skuteczności łączenia nowo dostępnych metod leczenia farmakologicznego, takich jak DORA, z metodami niefarmakologicznymi takimi jak np. konopie i kannabinoidy.
Dodatkowo, jeśli pacjenci zdecydują się na zmianę klasy terapii ze starszych metod farmakologicznych, lekarze powinni edukować pacjentów, aby pomóc im w zarządzaniu zmianą i zwiększyć zadowolenie pacjentów z leczenia bezsenności. Należy pamiętać, że leki nasenne powinno odstawiać się stopniowo. Nagłe odstawienie może spowodować tzw. objawy odbicia, a więc wzmożony lęk, bezsenność, drażliwość nerwową i inne [3].
Badania nad konopiami i kannabinoidami jako środkami wspomagającym zasypianie wciąż się rozwijają. Mogą pomagać w łagodzeniu bezsenności, jeśli są stosowane sporadycznie, choć badacze nie są pewni, czy długotrwałe stosowanie jest ostatecznie korzystne, czy szkodliwe dla jakości snu[4].
Większość obecnych badań nad kannabinoidami skupia się głównie na stosowaniu tetrahydrokanabinolu (THC) i/lub kannabidiolu (CBD) w leczeniu przewlekłych schorzeń, takich jak stwardnienie rozsiane, zespół stresu pourazowego (PTSD) i przewlekły ból. W badaniach tych sen jest często wynikiem drugorzędnym, a nie pierwszorzędnym [5].
W wielu badaniach sugerowano, że kannabinoidy mogą poprawiać jakość snu, zmniejszać zaburzenia snu i skracać opóźnienie początku snu. Chociaż w wielu badaniach wykazano pozytywny wpływ na sen, istnieje wiele czynników ograniczających, takich jak mała liczebność próby, badanie snu jako wyniku drugorzędnego w kontekście innej choroby.
W przypadku osób cierpiących na pewne schorzenia, takie jak przewlekły ból, zespół stresu pourazowego (PTSD) i stwardnienie rozsiane, konopie i kannabinoidy mogą pomóc im szybciej zasypiać, rzadziej budzić się w nocy i ogólnie cieszyć się lepszą jakością snu [5]. Ostatnie badania wykazały również, że konopie skutecznie łagodzą objawy u osób cierpiących na zespół niespokojnych nóg (RLS) [6].
Wiele osób używa kannabinoidów i konopi w celu samoleczenia bezsenności, lęków i bólu [7]. Wśród tych użytkowników skuteczność CBD na sen jest ambiwalentna, choć badanie przeprowadzone na osobach cierpiących na bezsenność wykazało, że wielu uczestników zgłaszało złagodzenie objawów po zażyciu kannabinoidów[8]. Uważa się, że promujące sen działanie kannabinoidów wynika z ich interakcji z receptorami kannabinoidowymi w mózgu. Kiedy kannabinoidy wiążą się z tymi receptorami, wysyłają sygnały zwiększające poziom adenozyny sprzyjającej zasypianiu i tłumią system pobudzenia mózgu. Łącznie efekty te mogą powodować u osób zażywających kannabinoidy uczucie uspokojenia lub senności [9].
Konopie zawierają kilka różnych związków aktywnych, w tym wspomniane już tetrahydrokannabinol (THC) i kannabidiol (CBD). Chociaż THC zazwyczaj działa uspokajająco, u niektórych osób może mieć działanie pobudzające, zwłaszcza u tych, którzy dopiero zaczynają używać THC lub przyjmują większe dawki [4]. W takich przypadkach używanie THC przed snem może spowodować, że zasypianie będzie trwało dłużej.
CBD wydaje się zwiększać czujność [10] w niższych dawkach i senność [11] w wyższych dawkach. Efekty łącznego działania tych dwóch związków mogą zależeć od dawki i czasu, ale także od obecności związków zapachowych z konopi, czyli terpenów uspokajających, takich jak β-myrcen. Ponieważ stwierdzono, że 10 mg CBD może zwiększać czujność, w większości przypadków zaleca się utrzymanie dawki CBD poniżej tego poziomu, najlepiej w połączeniu z THC. Natomiast w przypadku wysokich dawek CBD, np. 50 mg lub większych, działanie CBD jest uspokajające i może działać nasennie [12].
Wyjątkiem od tego zastrzeżenia dotyczącego CBD jest sytuacja, gdy bezsenność jest nasilona przez lęk, menopauzalne uderzenia gorąca lub nokturię (wybudzanie się w nocy w celu oddania moczu), w którym to przypadku niska dawka CBD może zmniejszyć przyczynę bezsenności i okazać się skutecznym środkiem wspomagającym sen, zwłaszcza jeśli jest stosowana w dawkach 10 mg lub mniejszych, potencjalnie również w ciągu dnia.
Piśmiennictwo:
1. Rosenberg R et al. Advances in the Treatment of Chronic Insomnia: A Narrative Review of New Nonpharmacologic and Pharmacologic Therapies. Neuropsychiatr Dis Treat. 2021;17:2549-2566 https://doi.org/10.2147/NDT.S297504
2. Qaseem A, Kansagara D, Forciea MA, Cooke M, Denberg TD. Clinical Guidelines Committee of the American College of Physicians. Management of chronic insomnia disorder in adults: a clinical practice guideline from the American College of Physicians. Ann Intern Med. 2016;165(2):125–133. doi:10.7326/M15-2175
3. Binder K. Bezsenność (insomnia) – przyczyny, leczenie, zapobieganie. ABC Zdrowie. 03.2022. https://portal.abczdrowie.pl/bezsennosc
4. Pacheco D. et al. Using Marijuana As A Sleep Aid. Sleep Foundation. September 15, 2021.
5. Kuhathasan N, et al. The use of cannabinoids for sleep: A critical review on clinical trials. Exp Clin Psychopharmacol. 2019 Aug;27(4):383-401. doi: 10.1037/pha0000285. Epub 2019 May 23. PMID: 31120284.
6. Ghorayeb I. More evidence of cannabis efficacy in restless legs syndrome. Sleep Breath. 2020 Mar;24(1):277-279. doi: 10.1007/s11325-019-01978-1. Epub 2019 Dec 9. PMID: 31820197.
7. Conroy DA, at el.. Marijuana use patterns and sleep among community-based young adults. J Addict Dis. 2016;35(2):135-43. doi: 10.1080/10550887.2015.1132986. Epub 2016 Jan 4. PMID: 26727193; PMCID: PMC4911998.
8. Vigil JM, et al. Effectiveness of Raw, Natural Medical Cannabis Flower for Treating Insomnia under Naturalistic Conditions. Medicines (Basel). 2018 Jul 11;5(3):75. doi: 10.3390/medicines5030075. PMID: 29997343; PMCID: PMC6164964.
9. Murillo-Rodriguez E, et a. Anandamide Enhances Extracellular Levels of Adenosine and Induces Sleep: An In Vivo Microdialysis Study. SLEEP, Vol. 26, No. 8, 2003
10. Nicholson AN, et al. Effect of Delta-9-tetrahydrocannabinol and cannabidiol on nocturnal sleep and early-morning behavior in young adults. J Clin Psychopharmacol. 2004 Jun;24(3):305-13. doi: 10.1097/01.jcp.0000125688.05091.8f. PMID: 15118485.
11. Shannon S, Lewis N, Lee H, Hughes S. Cannabidiol in Anxiety and Sleep: A Large Case Series. Perm J. 2019;23:18-041. doi: 10.7812/TPP/18-041. PMID: 30624194; PMCID: PMC6326553.
12. Malka D, Medical Cannabis Pearls for Clinical Practice. CRC Press. First edition published 2022.
Dzięki produktom Canaticann w końcu spokojnie śpię. Krople pomogły mi na bezsenność i na stany lękowe. Polecam każdemu znajomemu